de mystiek van communicatie

Communicatie is méér dan woorden. Het is een verborgen wereld van gevoelens, emoties, gedachten en intuïtie 

communicatie is meer dan woorden
De onderstroom in communicatie

Communicatie begint al met hoe we ons verhouden tot de wereld om ons heen. Hoe kijk en reageer je als mens naar de  wereld? Hoe communiceer je met al het ‘andere’ buiten jou? We noemen dat ons wereldbeeld of mensbeeld dat zorgvuldig is opgebouwd uit ons karakter, opvoeding, overtuigingen en ervaringen. Onze communicatie met anderen is bij voorbaat al ingekleurd door het mensbeeld dat we in ons leven hebben opgebouwd. Dit beeld kan positief, kritisch of negatief zijn en is in de tijd ook aan verandering onderhevig. Het is als een dans, waarin we aantrekken en afstoten. Deze ‘dans’ met onze omgeving is voortdurend gaande. We kunnen het niet stopzetten. Misschien kunnen we tijdelijk op een berg gaan zitten of ons afzonderen van de wereld of van de mensen, maar zolang we leven is er communicatie en interactie met de wereld om ons heen. Misschien is deze interactie wel het leven zelf.

Hoe wij naar de wereld kijken is ónze werkelijkheid. En we houden ons graag vast aan deze werkelijkheid, omdat ze houvast biedt en enige zekerheid geeft aan wie we zijn.  Anderen hebben weer hún waarheid en werkelijkheid . En zo is er een voortdurend spanningsveld met de wereld om ons heen. Als de wereld verandert, omdat bv. onzekere tijden zich aandienen, dan moeten ook wij onze opvattingen of ons mensbeeld bijstellen.

Communiceren met de ander

de onderstroom in communicatie, Wat is jouw mensbeeld?Als we in gesprek zijn met de ander worden onze opvattingen of overtuigingen nog meer uitvergroot en op de proef gesteld. In een split-second weten we of we ons op ons gemak voelen bij die ander of dat we op onze hoede moeten zijn. We noemen dat de ‘onderstroom’ in communicatie. We horen of zien het niet, maar het is er wel. Deze mystieke onderstroom bepaalt grotendeels ook het succes van onze communicatie. Overtuigingen of ervaringen uit het verleden projecteren we onbewust op onze gesprekspartners.

Is dit van jou of van mij…

Deze onderstroom is altijd heel subtiel of soms nadrukkelijk aanwezig in contacten met anderen. De ander werkt als een trigger die gevoeligheden in ons losmaakt. Daarom is het belangrijk dat we voldoende zelfkennis ontwikkelen om deze projectie tijdig te onderkennen en te weten of datgene wat we voelen iets van onszelf is of van de ander. Wellicht dat een dominante gesprekspartner iets in ons losmaakt waar we zelf graag iets meer van zouden willen hebben. Daarom kunnen ook lastige gesprekken met collega’s, klanten of partners zo leerzaam zijn.

Intuïtie in de onderstroom

Heb je wel eens het gevoel dat je een bepaalde weg in moet slaan, zonder dat je dit kunt verklaren? Of dat je een keuze maakt die jouw omgeving afwijst, maar het voor jou de énige weg lijkt te zijn?  Jouw intuïtie of je ‘onderbuikgevoel’ speelt een belangrijke rol in communicatie. Het is een extra dimensie van (hoog)gevoeligheid die je vaak niet logisch kunt beredeneren, maar die toch heel krachtig kan bijdragen aan het succes van jouw communicatie. Zo kun je aanvoelen wat er speelt bij jouw gesprekspartner, zonder dat dit uitgesproken wordt en kun je sneller de essentie van een gesprek ontdekken.  Voorwaarde is wel dat je er voor open durft te staan voor jouw intuïtie, maar ook nuchter blijft in de manier hoe je hier mee om gaat.

boeddhistische invalshoek

intuïtieve communicatie
Andere kijk op het mensbeeld

Het boeddhisme leert ons om nog een  extra dimensie toe te voegen aan communicatie:  ‘Het aanwezig zijn in het moment en bewust en aandachtig luisteren’.  Dit lijkt vanzelfsprekend, maar de ervaring leert dat  maar een deel van onze aandacht bij de gesprekspartner is, omdat we intussen al weer nadenken over onze volgende  stap in het gesprek.  Daarmee missen we de essentie van de boodschap en luisteren we meer naar onze gedachten dan naar onze gesprekspartner.  Met aandacht aanwezig zijn is een belangrijke grondhouding, die merkbaar meer voldoening en resultaat geeft.

Een ander aspect uit het boeddhisme is de bereidheid om met mededogen het gesprek in te gaan. Dat klinkt naar Westerse maatstaven misschien wat vreemd, maar het gaat er vooral om om de ander volledig als mens te zien, los van het feit of we iemand sympathiek vinden of dat iemand een andere mening  is toegedaan.

Een niet eenvoudige uitdaging om vanuit zelfkennis , intuïtie en mededogen de ander tegemoet te treden. Een uitdaging die raakt aan kwetsbaarheid, maar een diepere en rijkere laag in onszelf wakker maakt en daarmee ook de kwaliteit van onze communicatie met anderen vergroot.

Ben Hoogenboom/ ZenCenter – Centrum voor Zingeving