Voorbij de stilte

“Ik heb nooit geweten hoe weldadig stilte kan zijn. Ik heb nooit geweten hoe weldadig het was en hoe wij dat alsmaar overschreeuwen. Er viel iets weg. Het werd nog stiller. Plotseling was daar het heel diepe besef dat ik, als alle gedachten verwaaid zouden zijn, dan de diepste zin van alles zou raken. Van kinderen, van geboren worden, van dood, van wie ik ben. Plotseling daagde er iets, en wel dat die diepste zin ontzettend eenvoudig is. Ontzettend simpel. Dat we alleen al die drukte van ons af moeten gooien. Dat we in die stilte moeten leren luisteren. Luisteren naar wat voorbij woorden is. Voorbij ons permanente geschreeuw. Voorbij onze drukte. Nog even, nog even, ik voel het, het zal er zijn!”

Bovenstaand autobiografisch verhaal werd geschreven door een Russische zakenman, die net de trein had gemist en daardoor 24 uur moest wachten. Wachtend in de stilte van het bos kwam hij tot deze bijzondere gewaarwording. Interessant om te weten is dat deze atheïstische Rus, verstoken van enige religiositeit, toch in de diepte van zijn hart dit universele gevoel wist te ervaren. (vrij bewerkt naar ‘je kunt er niet uitvallen’/Ton Lathouwers)

Was het maar zo eenvoudig

Was het maar zo eenvoudig en konden we allemaal maar even gaan zitten en dat alle levensthema’s dan gelijk duidelijk worden. Misschien is het ook wel eenvoudiger dan we denken en kunnen we door stil te zijn tot bijzondere innerlijke inzichten komen.

Soms moet je door een muur van onwil, verveling en pijn heen breken om een glimp op te vangen van een dimensie achter de stilte en het geraas van alledag. Het is zeker niet zo dat je altijd stil op je matje moet gaan zitten. Een wandeling in de natuur brengt je soms ook naar een dieper Zijn, maar het kan ook gewoon zomaar plotseling uit de lucht komen vallen.

Stilte, voorbij de stilte, zencenter, zingevingsdag,

Een glimp van de eeuwigheid

Mijn ervaring was op de snelweg tussen Alkmaar en Haarlem. Dus geen meditatiemoment in de stilte van de Zendo. Niks van dit alles. Nee, met een snelheid van 120 kwam ik van een training in Castricum en op weg naar huis kwam het zomaar uit de lucht vallen. Een ongewone helderheid en alertheid. Een gevoel of alles samenviel en ik onderdeel werd van een warme samenhang met alles en iedereen om me heen. Ik heb nog dagen erna dit wonderlijke gevoel vast kunnen houden en nu nog na jaren blijft deze herinnering me bij alsof ik een glimp van de eeuwigheid heb ervaren.

Terwijl ik dit schrijf merk ik dat deze ervaring als een futiliteit kan overkomen. Het is ook onmogelijk om de juiste woorden te vinden om deze diepere ervaring achter de stilte weer te geven. Er zijn geen woorden om dat wat ‘onbenoembaar’ is te benoemen. Deze woorden blijven verscholen in de stilte van mijn hart. Toch laat deze herinnering diepe sporen na. Het verwijst naar een oervertrouwen en me opgenomen te weten in een alomvattende liefde.

Is hiermee mijn leven veranderd? Nou nee. Ik blijf worstelen met mijn dagelijkse sores. Zoals in het Boeddhisme zo mooi wordt verwoord: ‘Vóór de verlichting hout hakken en eten koken en ná de verlichting hout hakken en eten koken’. Ogenschijnlijk is er niets veranderd, maar toch is alles anders.

Ervaring van jouw unieke moment

Misschien heb jij zelf ook eens in een uniek moment ervaren dat de wereld even stil stond en je opgenomen werd in een warm eenheidsgevoel waarin je de diepste zin van alles kon raken. Een ervaring om nooit te vergeten, die misschien ook als ‘onbenoembaar’ in je hart schuilt?

Wil je toch een poging wagen om jouw ervaring te delen? Geef een commentaar of reactie op dit artikel. Bij voorbaat hartelijk dank.

Ben Hoogenboom/ ZenCenter – Centrum voor Zingeving info@zencenter.nl

Je bent welkom op de ZINGEVINGSDAG van ZenCenter op 29 november. Lees hier meer en meld je aan! Klik hier voor ons najaarsprogramma.

29 mei 20241 juni 2024

De weg van de krijger

Toen ik ongeveer 15 jaar was, begon mijn zoektocht naar de zin van het leven. Dat is inmiddels ruim 60 jaar geleden. Een levensreis met uitdagende, verdrietige en ook intens gelukkige momenten. Het is een reis die ik kan vergelijken met de zoektocht naar de heilige graal of met de reis van de Alchemistvan Paulo Coelho, die op zoek ging naar de verborgen schat van zijn hart.

Ook de zoektocht naar het legendarische koninkrijk Shambhala is zo een mythisch voorbeeld. Shambhala is een verborgen rijk van geluk en welvaart waar alleen toegang werd verkregen door krijgers die bereid waren risico’s te nemen om de weg van fundamentele goedheid en mededogen te bewandelen.

Ik voel me een krijger op mijn levenspad. En dan bedoel ik niet de oorlogszuchtige krijger, maar de krijger die onverschrokken op zoek gaat naar de bron of de zin van het leven, met als wapens goedheid en mededogen. Althans ik doe een poging daartoe, want ik voel me soms een Don Quichot.Een idealist, die tegen de verdrukking in op weg gaat. Soms langs diepe ravijnen en in gevecht met vuurspuwende draken. En tegelijkertijd met een hart vol met gevoelens van onzekerheid, angst en het vaak ‘niet meer weten’.

Er moet méér zijn

Ik had een diep vertrouwen dat er méér moest zijn. Een vertrouwen dat eigenlijk op niets is gebaseerd. En toch ging mijn zoektocht naar dat ene onbekende, dat mij ooit ten deel zou vallen. Op zoek naar een magisch moment om een diepere laag van vervulling te ervaren. Is het een spiritueel verlangen naar het Goddelijke? Naar contemplatie of verlichting? Of is het een verlangen naar intuïtieve wijsheid of naar éénheidsgevoel.

In mijn zoektocht heb ik veel wegen bewandeld. Ik heb kennis gemaakt met praktische Westerse inzichten en spirituele Oosterse wijsheden. Mijn reis ging via het seminarie, omdat ik priester wilde worden naar bedrijfskundige uitdagingen in een zakelijke wereld.

Nadat ik geraakt was door de Boeddhistische levensstijl werd een combinatie van Oost en West zichtbaar in mijn trainingen over intuïtieve coaching en zingeving. Ik maakte werk van mijn krijgerschap en genoot van alle nieuwe ervaringen. Ik heb boeken verslonden, methoden bestudeerd, gemediteerd in kloosters, gefilosofeerd met collega’s en vrienden. Allemaal pareltjes van wijsheden, verdiepende gesprekken en bijzondere ontmoetingen waarin ik hoopte de ultieme wijsheid te ontdekken.

Soms moet het eerst donker worden voordat je het licht ziet….

Mijn zenleraar Ton Lathouwers bracht me verder naar mijn schat. Of eigenlijk liet hij de schat in mijzelf zien. Uitspraken als: ‘Als er voor jou geen plek meer is om te staan. Waar ga je dan staan?

Deze zen-Koan bracht me dicht bij mezelf. Er was geen uitweg meer om de zin van het leven buiten mijzelf te zoeken. We herkennen allemaal wel eens de momenten dat je het op wil geven en met je rug tegen de muur staat en er geen uitweg meer lijkt te zijn. Of dat je op het donkerste uur van je leven bent beland. En juist op zo’n moment breekt het licht door en het besef van een eindeloos vertrouwen en overgave aan het leven. Maar probeer het niet te pakken, want als je er naar reikt dan is het al weer weg. Ik kon alleen maar stil en ademloos toekijken, zonder verwachting en zonder oordeel.

van hart tot hart

Want het gebeurt meestal plotseling. Onverwachts. Een simpel gesprek, een ontmoeting of de glimlach van een kind waardoor je in je hart wordt geraakt. Of soms zo maar een zin uit een boek of een gedicht waarvan je ziel gaat zingen. Dit zijn de magische momenten tijdens mijn levensreis die alles de moeite waard maken. Die alle ellende en pijn weer doen vergeten. De magie zit ondubbelzinnig verpakt in elke gebeurtenis, elke stap en elke ontmoeting in het leven. Het ligt voor je. Als je stil durft te staan en met aandacht stil kunt zijn, dan zie je wat er voor je ligt en waar je bijna over struikelt. Dan zie je de schoonheid van het moment en de schoonheid van het leven.

Dat is wat ik me realiseerde als krijger. Er is geen weg naar het geluk, het geluk is de weg.

Ben Hoogenboom/ ZenCenter

Graag deel ik mijn ervaringen in de masterclass ‘ZEN COACHING‘ of de training ‘DE KUNST VAN ZIJN’.

31 juli 20205 mei 2023

De eenvoud van alledag

Zingeving is het besef van eenvoud in de werkelijkheid van alledag

aandacht voor de eenvoud van het leven, rusteloos zoekend. — De eenvoud van het leven

Soms drijf je rusteloos door het leven, steeds op zoek naar nieuwe indrukken en steeds verder bij jezelf vandaan. Zoekend naar méér, beter of anders. Een eindeloze weg die als een vicieuze cirkel steeds weer terugkomt bij het begin.

De mensheid zoekt al eeuwenlang naar dat éne. Dat éne dat het materiële overstijgt. Dat niet te koop is en een niet te bereiken ideaal lijkt te zijn, want net als je denkt dat je het hebt, dan verdwijnt het weer en sta je met lege handen. We proberen er woorden aan te geven, zoals het streven naar een hoger doel, geluk, éénwording of verlichting, maar meestal verzanden we in woorden, omdat we nauwelijks in staat zijn om in woorden uit te drukken wat we bedoelen en waar dat diepere verlangen naar uitgaat.

De mystiek van deze zoektocht intrigeert me mateloos. Vooral omdat ik zelf een zoeker ben, verwonderd kijkend naar het leven en naar de zin ervan.

Het Zenboeddhisme maakte korte metten met een zoektocht die buiten mij lag. Juist door dit rusteloos zoeken dwaalde ik verder af van waar ik naar zocht. Het mentale wapengekletter bracht me niet naar de kern.

Mijn zen-weg begon met stilte! Niet met krampachtig zoeken, maar met luisteren naar mezelf. Naar alle innerlijke verhalen over verlangens, intriges, valkuilen en vooral over kwetsbaarheid. Een luisteren zonder oordeel, zonder doel en met een diep mededogen. Dit luisteren maakte me stil, met aandacht voor het kleine en voor de eenvoudige werkelijkheid van alledag.

de KUNST van het kleine…

Aanwezig zijn in het moment geeft een diep gevoel van voldoening. Wat je ook doet en wat je werkzaamheden ook zijn. Als je aanwezig bent in het moment met een aandachtige en wakkere geest ervaar je rust en voldoening. Juist door de aandacht te richten ontstaat er ruimte om het gehele ‘plaatje’ te zien. Er ontstaat rust en vertrouwen waarin er open aandacht is voor het grotere geheel, terwijl toch elk detail zichtbaar is.

eenvoud in elk moment

Het maakt niet uit of je een rol vervult als leidinggevende, ouder, mantelzorger of politieagent: aanwezig zijn in het moment geeft een nieuwe kijk op je leven en geeft je bezigheden een diepere wezensgrond. Aandachtig zijn is de eenvoud ervaren. Dat geldt ook voor de kleinste bezigheden in het leven waarin je de KUNST van het kleine kunt beoefenen. Wie jij bent wordt vooral zichtbaar in jouw aanwezigheid van moment tot moment in de kleinste dingen van alledag.

Ben Hoogenboom, Directeur ZenCenter. Geïnspireerd door ‘De Zen van het leven’/ J Stollman

5 augustus 20195 mei 2023

Ik mag er zijn

IK mag er zijn

Het ego wordt vaak gezien als een lastig sujet wat we moeten zien te overstijgen. Verlichting kan pas worden bereikt, zegt men, als we in staat zijn om het ego los te laten, dualiteiten te onderkennen en naar eenwording te streven.

Mijn ego mag er echter zijn. Sterker nog, ik eer mijn ego als een essentieel voertuig naar verdiepende lagen. De pijn en het lijden dat ik ervaar in mijn beperkende ego-wereld is een voorwaarde om verder te komen. Als ik mijn confronterende IK niet onder ogen zie, kan ik niet verder. Alleen onder in de put van mijn chaotische ik-leven vind ik de weg naar overgave en bevrijding.

Ik ben geraakt door de woorden van Masao Abe, de zenleraar van Ton Lathouwers, die Ton op een dieptepunt in zijn leven toefluisterde: ‘Je bent aanvaard, precies zoals je bent’. Die woorden geven mij moed en vertrouwen, dat ik vooral mag zijn die ik ben, met al mijn tekortkomingen, misères en niet uitgekomen verwachtingen. En iedere keer als ik mezelf toefluister: Ik mag zijn die ik ben,’ gaat er een gevoel van diepe emotionele geraaktheid door me heen, omdat ik voel dat ik mijn diepste en intiemste identiteit mag omarmen. Mijn bevrijding is daar, als ik het beperkende aardse potentieel van mijn ego mag verwelkomen en doorleven. Als een ongeplaveide weg die vaak in duisternis is gehuld en me regelmatig op het verkeerde spoor zet.

Ben Hoogenboom