Gedachten kunnen hardnekkig zijn en je gevangen houden. Het lijkt wel of onze gedachten de baas over ons willen spelen. Als er een gedachte in ons omkomt is het moeilijk om er weerstand aan te bieden. We laten ons er als het ware door meeslepen, in plaats dat wij zelf de baas blijven over deze gedachten.
keuze om gedachten los te laten
We kunnen natuurlijk niet voorkomen dat een gedachte spontaan in ons opkomt. Wel kunnen we een keuze maken of we ons op dit moment laten meenemen of meeslepen door deze gedachte. We kunnen de keuze maken om de gedachte los te laten en ons te richten op het heden. Op deze manier trainen we ons vermogen om ‘onnodige’ gedachten los te laten en aandacht te hebben voor wat we op dit moment waarnemen.
Verleden en toekomst
Gedachten hebben vaak betrekking op het verleden of de toekomst. We kunnen blijven hangen in negatieve gedachten en beelden over het verleden of ons zorgen maken over situaties in de toekomst. Negatieve ervaringen uit het verleden drukken vaak een stempel op toekomstige situaties. We hebben dan direct een (negatief) oordeel over wat we waarnemen.
Zonder oordeel waarnemen
Als we objectief naar onszelf kijken, zoals in onderstaande meditatieoefening, dan creëren we een afstand tussen de waarnemer en datgene wat wordt waargenomen. We stoppen even om etiketten te plakken en kijken zonder oordeel wat er werkelijk is. Wat overblijft is het pure waarnemen. In deze volstrekte openheid worden oude patronen losgelaten en ontstaat ruimte voor inzicht en begrip.
De volgende oefening kan je helpen om objectief je gedachten waar te nemen en de baas te blijven over negatieve gedachten.
Lees deze meditatie heel rustig en richt je tijdens het lezen op datgene wat je voelt…
Meditatie: Waarnemen van gedachten
Breng je aandacht naar binnen en haal een paar keer diep adem. Loop met je aandacht rustig door je lichaam en word je bewust van alle spanningen en gevoelens die je op dit moment ervaart. Door je aandacht op een spanningsgebied te richten zul je merken dat die spanning geleidelijk minder wordt. Neem zo even de tijd om rustig te ontspannen, terwijl je helder en bewust blijft waarnemen wat er bij jezelf gebeurt.
Ga in gedachten eens na hoe jouw dag vandaag is geweest. Welke personen heb je ontmoet of welke situaties hebben zich vandaag voorgedaan. Hoe heb je je hierbij gevoeld? Welke ervaringen zijn je bijgebleven?
Neem één van deze gebeurtenissen die indruk hebben gemaakt in gedachte en beleef het opnieuw alsof je naar een film kijkt. Probeer afstand te houden tussen jou en dit ‘filmbeeld’. Ga niet opnieuw helemaal op in de situatie, maar blijf helder en bewust waarnemen wat er bij jezelf gebeurt.
Let vooral op je gevoelens. Als het een plezierige gebeurtenis was, dan voel je je misschien blij. Bij een vervelende gebeurtenis misschien verdrietig of boos. Voel bewust wat het beeld met je doet. Zowel fysiek als emotioneel.
Neem nu een persoon in je gedachten, die bij deze situatie betrokken was. Dit kan een collega, chef, partner, vriendin, buurvrouw, of iemand anders zijn.
Zet het beeld van die persoon zo duidelijk mogelijk voor je. Ga echter niet in het beeld en houdt afstand tussen jezelf en het beeld.
Voel wat dit beeld met je doet. Wees bewust van eventuele emoties en voel of er ergens in je lichaam spanning ontstaat. Misschien voel je spierspanning in je maag of merk je dat je kaaksperen zich aanspannen. Neem die spanning of die emoties waar zonder een oordeel te hebben.
Laat het beeld van die persoon enkele malen in je gedachten komen en merk op dat je gevoelens ten aanzien van die persoon langzamerhand neutraler of milder worden.
Laat de beelden nu los en concentreer je weer op je fysieke lichaam en je gevoelens. Word je weer bewust van de omgeving waarin je bent en haal een paar keer diep adem.
Blijf nog enkele minuten rustig zitten en voel wat deze meditatie met je heeft gedaan en welke inzichten het je heeft gebracht.
Lees hier meer over de trainingen of retraites van ZenCenter
