de baas over je gedachten

Gedachten kunnen hardnekkig zijn en je gevangen houden. Het lijkt wel of onze gedachten de baas over ons willen spelen. Als er een gedachte in ons omkomt is het moeilijk om er weerstand aan te bieden. We laten ons er als het ware door meeslepen, in plaats dat wij zelf de baas blijven over deze gedachten.

keuze om gedachten los te laten

gedachtenWe kunnen natuurlijk niet voorkomen dat een gedachte spontaan in ons opkomt. Wel kunnen we een keuze maken of we ons op dit moment laten meenemen of meeslepen door deze gedachte. We kunnen de keuze maken om de gedachte  los te laten en ons te richten op het heden. Op deze manier trainen we ons vermogen om  ‘onnodige’ gedachten los te laten en aandacht te hebben voor wat we op dit moment waarnemen.

Verleden en toekomst

Gedachten hebben vaak betrekking op het verleden of de toekomst. We kunnen blijven hangen in negatieve gedachten en beelden over het verleden of ons zorgen maken over situaties in de toekomst. Negatieve ervaringen uit het verleden drukken vaak een stempel op toekomstige situaties.  We hebben dan direct een (negatief) oordeel over wat we waarnemen.

Zonder oordeel waarnemen

Als we objectief naar onszelf kijken, zoals in onderstaande meditatieoefening, dan creëren we een afstand tussen de waarnemer en datgene wat wordt waargenomen. We stoppen even om etiketten te plakken en kijken zonder oordeel wat er werkelijk is. Wat overblijft is het pure waarnemen. In deze volstrekte openheid worden oude patronen losgelaten en ontstaat ruimte voor inzicht en begrip.

De volgende oefening kan je helpen om objectief je gedachten waar te nemen en de baas te blijven over negatieve gedachten.
Lees deze meditatie heel rustig en richt je tijdens het lezen op datgene wat je voelt…

Meditatie: Waarnemen van gedachten

Breng je aandacht naar binnen en haal een paar keer diep adem.  Loop met je aandacht rustig door je lichaam en word je bewust van alle spanningen en gevoelens die je op dit moment ervaart. Door je aandacht op een spanningsgebied te richten zul je merken dat die spanning geleidelijk minder wordt. Neem zo even de tijd om rustig te ontspannen, terwijl je helder en bewust blijft waarnemen wat er bij jezelf gebeurt.

Ga in gedachten eens na hoe jouw dag vandaag is geweest. Welke personen heb je ontmoet of welke situaties hebben zich vandaag voorgedaan. Hoe heb je je hierbij gevoeld? Welke ervaringen zijn je bijgebleven?

Neem één van deze gebeurtenissen die indruk hebben gemaakt in gedachte en beleef het opnieuw alsof je naar een film kijkt. Probeer afstand te houden tussen jou en dit ‘filmbeeld’. Ga niet opnieuw helemaal op in de situatie, maar blijf helder en bewust waarnemen wat er bij jezelf gebeurt.

gedachten

Let vooral op je gevoelens. Als het een plezierige gebeurtenis was, dan voel je je misschien blij. Bij een vervelende gebeurtenis misschien verdrietig of boos. Voel bewust wat het beeld met je doet. Zowel fysiek als emotioneel.

Neem nu  een persoon in je gedachten, die bij deze situatie betrokken was.  Dit kan een collega, chef, partner, vriendin, buurvrouw, of iemand anders zijn.
Zet het beeld van die persoon zo duidelijk mogelijk voor je. Ga echter niet in het beeld en houdt afstand tussen jezelf en het beeld.

Voel wat dit beeld met je doet. Wees bewust van eventuele emoties en voel of er ergens in je lichaam spanning ontstaat. Misschien voel je spierspanning in je maag of merk je dat je kaaksperen zich aanspannen. Neem die spanning of die emoties waar zonder een oordeel te hebben.

Laat het beeld van die persoon enkele malen in je gedachten komen en merk op dat je gevoelens ten aanzien van die persoon langzamerhand neutraler of milder worden.

Laat de beelden nu los en concentreer je weer op je fysieke lichaam en je gevoelens. Word je weer bewust van de omgeving waarin je bent en haal een paar keer diep adem.

Blijf nog enkele minuten rustig zitten en voel wat deze meditatie met je heeft gedaan en welke inzichten het je heeft gebracht. 

Lees hier meer over de trainingen of retraites van ZenCenter

 

Namasté: een spirituele ontmoeting

Namasté is een begroeting vanuit het Hindoeïsme en komt van oorsprong uit het Sanskriet. Het is een gebaar, waarbij de handen worden samengevoegd ter hoogte van het hart. Met het hoofd licht gebogen zegt men Namasté of Namaskaar.

Deze vorm van begroeting heeft mij op een bepaalde manier geraakt. Het is zo anders dan de westerse manier van begroeten, waarbij men elkaar stevig de hand drukt. Deze manier van begroeting benadrukt meer de fysieke kracht, terwijl Namasté meer een ontmoeting is op een spirituele laag:  Het Goddelijke in mij,  groet het Goddelijke in jou!

Namasté betekent dus meer dan alleen “hallo”. Het is een begroeting op universeel niveau van vrede, respect en verbinding.

namastéIn de coronatijd zag men deze vorm van begroeting ook in het Westen wel vaker. De afstand geeft ook ruimte aan een begroeting, waarbij de volledige persoonlijkheid wordt gezien en gerespecteerd. Namasté drukt ook nederigheid,  stil worden en respect uit.

De essentie van begroeting

Tijdens een training kreeg ik van een cursist een schilderijtje met daarop een tekst met de diepere betekenis van Namasté. Het raakte mij omdat deze vorm van begroeting zo de essentie weergeeft van wat werkelijk een ontmoeting zou moeten zijn: de ander in zijn of haar volledig spectrum begroeten.

Namaste‘Ik groet en ik eer het goddelijke in jou,
Ik eer de plaats in jou,  waarin het hele universum is,
Ik eer de plaats in jou, die liefde is, waarheid, licht en vrede..
Als JIJ Bent, in jou, waar liefde is, waarheid, licht en vrede,
en Ik Ben, in Mij , waar liefde is, waarheid, licht en vrede,
Dan zijn we samen EEN’.

 

Als al onze ontmoetingen zouden plaatsvinden vanuit deze intentie, dan zou de wereld er ongetwijfeld anders uitzien: Het besef dat we uit EEN universele of Goddelijke bron komen, maakt een ontmoeting met de ander, ook als we moeite of weerstand voelen met die ander, een bijzondere spirituele ontmoeting.

Namaste!

ZenCenter– Centrum voor zingeving

 

 

 

voorjaars meditatie

Zoek voor deze voorjaars meditatie een plek waar je rustig kunt zitten of liggen zonder afgeleid te worden.

Ga ontspannen liggen of zitten. Breng je aandacht naar binnen en voel bewust je lichaam. Loop met aandacht door je lichaam van je hoofd tot je voeten en geef elk deel even je aandacht zonder iets te veranderen en zonder er een oordeel over te hebben. Doe dit heel rustig en neem waar welke gevoelens of gedachten je hebt bij elk lichaamsdeel.

Volg ook enige tijd je ademhaling. Je adem gaat in en uit, zoals de golven in een eeuwigdurend ritme op het strand rollen. Neem het waar als een onpartijdig waarnemen. Blijf volledig wakker en alert.

meditatie, zen, Vraag je af wat jij wilt brengen op deze aarde. Iets wat ten diepste zin en betekenis geeft aan jouw leven.  Waarom ben je hier en wat kom je hier doen? Het hoeft niet iets groots te zijn; het kan ook een klein subtiel verlangen zijn. 

Kun je verbinding maken met het vuurtje van jouw passie en verlangens?  Iets waar jij blij van wordt. Neem de tijd om vanuit een gevoel van verwondering te ontdekken wat zich aandient op dit moment.

Misschien heeft het nog geen woorden en is het niet concreet. Maar wellicht kun je ergens in je lichaam het verlangen naar beweging voelen. Het verlangen naar nieuw leven en om op jouw unieke manier een bijdrage te leveren aan deze wereld. Voel deze plek in je lichaam. Misschien zit het bij je hart, hoofd of handen?

voorjaars meditatie, meditatie, zen,

Stel je voor dat het licht zich verder uitstrekt buiten jou. Buiten de ruimte waar je nu bent en verder om jou heen. Meters en misschien wel kilometers om jou heen is jouw passie en verlangen in de wereld zichtbaar en voelbaar. Kijk maar tot hoever jouw licht mag schijnen en de wereld omarmt.

Blijf zo enige tijd even liggen en ervaar de ruimtelijkheid en vrijheid waarmee je jouw licht in de wereld zet. Kom langzaam weer terug en neem de tijd om de indrukken te verwerken uit deze meditatie.

(je kunt de meditatie afsluiten met ontspannende muziek)

Hoe nu verder

hoe nu verder, zingeving, carrière, zen, relatie, zencenter, Soms weet je het even niet. Hoe nu verder? Je staat op een kruispunt van je leven en weet niet welke richting je op moet gaan. Hoe nu verder met je carrière of met je relatie? Of hoe verder na je pensioen of na een scheiding of verlies.

Je vraagt je misschien af hoe je om moet gaan met een lastige situatie of hoe je meer zingeving en plezier in je leven kunt brengen? Vaak heb je alle mogelijkheden al oeverloos in gedachten afgespeeld en kun je maar geen keuze maken of het lukt je niet om in beweging te komen.

De ratio helpt je meestal niet op zo een moment. Je blijft in je hoofd maar in kringetjes ronddraaien en komt niet tot een antwoord. Alle plussen en minnen heb je al diverse keren tegen elkaar afgewogen en het lijkt erop dat het rationele antwoord niet overeenstemt met je innerlijk voelen.

Belemmeringen

Vaak weet je van binnen wel welke richting je op wil, maar er zijn allerlei belemmeringen die je tegenhouden om de stap te zetten. Zo is er de angst om wat anderen zullen zeggen. De angst om gek of raar gevonden te worden en om niet buitengesloten te worden in de familie- of vriendenkring. Je bent misschien bang om buiten de gebaande paden te lopen of de angst om een flater te slaan en vrienden kwijt te raken als je een andere koers gaat varen.

Ook zelfvertrouwen speelt een rol in het maken van keuzes. Of eigenlijk te weinig vertrouwen in jezelf. Kan ik het wel? Is dit wel voor mij weggelegd? Stel dat het mis gaat? Stel dat ik het verkeerd zie en een foute keuze maak? Het is voor mij een te grote sprong of het is financieel niet haalbaar.

Dit zijn allemaal rationele, persoonlijke en emotionele argumenten. Maar het belemmert je misschien wel om te doen waar je hart om schreeuwt en welke weg je het liefst zou gaan.

Keuzes gaan gepaard met ongemak en spanning

Het maken van een keuze is niet altijd makkelijk. Denk niet dat je lekker relaxed, onderuit op de bank een keuze kunt maken. Keuzes gaan gepaard met ongemak en spanning. Het plaatst je buiten je comfortzone. Het brengt je buiten gebaande paden, die vragen om ontdekt en ontgonnen te worden. Vernieuwing brengt altijd onzekerheid, omdat je nooit zeker weet waar jouw keuze toe zal leiden.

Hoe ziet jouw ideaalplaatje er uit?

hoe nu verder, zingeving, Stel dat je droomt over jouw toekomst. Hoe ziet het ideale plaatje er dan uit. Maak in gedachten een beeld van een ideale situatie met betrekking tot jouw werk, hobby’s, relaties of jouw bijdrage aan de wereld, alsof je naar een film kijkt. Misschien zijn er meerdere scenario’s die je in gedachten doorloopt. Probeer vrij te fantaseren, maak het groot en laat in dit stadium alle praktische, rationele of financiële bezwaren even buiten beschouwing.

Hoe ziet het er uit? Hoe zie je jezelf in deze situatie en hoe voel je je erbij? Misschien springt er iets uit waar je onverwachts warm voor loopt. Een beeld waar je lichaam enthousiast op reageert en waar je hart sneller door gaat kloppen. Een gevoel van wat zo bij jou past en waar je tegen alle verdrukking in toch voor wil gaan.

Van binnen naar buiten

Iets in jou weet het zeker! Dit is wat je wil doen of dit is de weg die je in wil slaan. En als het verlangen groter wordt dan de angst van alle belemmeringen, dan ga je er voor!

De volgende belangrijke stap is om het van binnen naar buiten te brengen. Van het gecreëerde ideaalplaatje in de veilige omgeving van je gedachten naar de realiteit van alledag. Maak het concreet door er met anderen over te praten. Vertel over jouw dromen, je gedachten, je verlangens en hoe je dit vorm wilt geven. Probeer jouw enthousiasme over te brengen naar anderen, zodat ze mee gaan denken met jouw plannen en je feedback kunnen geven. Dit levert vast weer nieuwe ideeën op, zodat jouw verlangen steeds meer bevestigd wordt en kan groeien.

Omgekeerd kan natuurlijk ook. Men kan ook negatief reageren op jouw ideeën. ‘Hoe kom je er bij, of dit gaat je vast niet lukken’. Neem alle feedback op een positieve manier ter harte en onderzoek of je jouw oorspronkelijke ideeën moet bijstellen.

Luister naar de fluistering van je ziel

Blijf trouw aan wat je diep van binnen voelt en durf ervoor te gaan. Luister naar de fluistering van je ziel, want wat werkelijk voor jou bestemd is, zal zijn weg naar jou vinden.

Ben Hoogenboom ZenCenter – Centrum voor Zingeving

In de inspiratiecyclus ‘Een goed gesprek’ organiseert ZenCenter inspiratiedagen in 2025.

21 maart 2025 inspiratiedag ‘Hoe nu verder’ Klik hier voor meer informatie.    19 september 2025 inspiratiedag ‘Innerlijke vrijheid’ Klik hier voor meer informatie.

innerlijk vrij zijn

Wie verlangt er niet naar een moment van rust en bezinning? Even weg van de drukte, verplichtingen en keuzestress van alledag.  Ontdek het om innerlijk vrij te zijn. Laat de wereld achter je en dompel jezelf onder in de serene sfeer van een sfeervol klooster.

innerlijk vrij zijn, zingeving, zen, innerlijke vrijheid, Omgeven door de hectiek van alledag – stress, prestatiedruk, verplichtingen en verwachtingen – lijkt vrijheid soms een verre droom. Maar is er een diepere kant in jou die, ondanks alle beperkingen, toch vrij is en altijd vrij is geweest.

Etty Hillesum liet ons in ‘het verstoorde leven’  zien dat innerlijk vrij zijn niet afhankelijk is van uiterlijke omstandigheden. Ondanks onderdrukking en angst had zij een onwrikbare geestelijke zelfstandigheid en wist zij zich te verheffen boven de terreur van de oorlog.  Dat gold ook voor Nelson Mandela, die ondanks een jarenlang verblijf in de gevangenis trouw bleef aan zijn idealen en  een innerlijke vrijheid behield.

Trouw blijven aan jezelf

Tijdens de inspiratiedag ‘Innerlijke Vrijheid’ onderzoek je wat innerlijke vrijheid voor jou betekent.  Hoe kun je, zelfs in moeilijke situaties, trouw blijven aan jezelf? Door middel van meditatie, de natuur en inspirerende gesprekken ga je op zoek naar een diepere laag van vrijheid in jezelf. Een vrijheid die altijd in jou aanwezig is.

innerlijk vrij zijn, innerlijke vrijheid, Het lijkt een tegenstelling om juist in een klooster de vrijheid te zoeken. Misschien hebben we het idee dat een klooster een plek is van onvrijheid. waar je afgesloten bent van de ‘vrije’ wereld en je verplicht tot een strak levensritme. Toch is juist het klooster van oorsprong een plek van meditatie en contemplatie. De essentie van het kloosterleven overstijgt religieuze kaders en raakt universele thema’s van zingeving, eenvoud en innerlijke vrijheid.

Inspiratiedag 19 september

De inspiratiedag ‘Innerlijke vrijheid’  biedt een combinatie van reflectie, gesprekken en rustmomenten om je opnieuw op te laden en geïnspireerd huiswaarts te keren. Laat de drukte van alledag achter je en keer terug naar de essentie: naar jouw innerlijke vrijheid.

De inspiratiedag ‘innerlijke vrijheid’ vind plaats op 19 september in conferentieklooster Samaya, in Werkhoven.  Lees meer en meld je hier aan.

Jij bent niet je rugzak

Ieder heeft in het leven een rugzak die we met ons meedragen. Deze rugzak is gevuld met met meningen, oordelen, positieve en negatieve ervaringen. Is jouw rugzak een lust of een last?

Wat draag jij met je mee?

Onze rugzak is gevuld met alles wat we in het leven hebben vergaard. Wat we hebben meegekregen van onze ouders, de opvoeding en opleidingen. En alle levenservaringen, die ons hebben gevormd tot wie we zijn of denken te zijn. Een verzameling van fijne herinneringen of juist rugzak, zingeving, levensvragen,traumatische gebeurtenissen. Een rugzak vol met emoties, gevoelens en gedachten, die we met ons meedragen en die op onze ‘harde schijf’ zijn ingebrand.

Zo een rugzak heeft voordelen, want het geeft een gevoel van zekerheid en controle over het leven. Het geeft de kaders aan waarin we ons veilig en vertrouwd kunnen bewegen. Misschien heb jij ook mooie dingen verzameld, die je tot steun zijn in je leven.
Maar het heeft ook nadelen. De inhoud van je rugzak kan je ook in de weg zitten of te zwaar op je schouders drukken, waardoor je je misschien afzet tegen situaties of personen.  Je kunt verstrikt raken in het web van aannames, emoties en verwachtingen over wie je bent en wie je moet zijn.

Inventarisatie van gevoelens en gedachten

Op momenten dat de last te zwaar wordt kun je onderzoeken of alles wat je verzameld hebt nog wel nodig is en of er niet iets opgeruimd kan worden. Maak een inventarisatie van jouw rugzak. Schrijf eens op waar je tegen aan loopt. Welke gedachten of gevoelens zitten je in de weg. Wat drukt nu zwaar op je schouders en staat dit nog in het nu. Waar zou je afscheid van willen nemen en wat wil je absoluut behouden. Welke (oude) verhalen kom je tegen die op dit moment niet meer actueel zijn.

Ooit is het belangrijk voor je geweest

rugzak, zingeving,Bedank in gedachten alles wat nu weg kan, want ooit is het belangrijk voor je geweest of heeft het je (onbewust) iets geleerd, hoezeer je je er misschien tegen verzet.  Door het op te schrijven of te benoemen breng je ordening aan en maak je duidelijk welke thema’s echt belangrijk zijn om aan te werken. Realiseer je dat jij niet je rugzak bent en dat je als een objectieve waarnemer naar de inhoud kunt kijken. Geen gemakkelijke opgave, maar de moeite waard om grote schoonmaak te houden en opnieuw richting te geven aan je leven.

Meditatie of een stiltewandeling kan je helpen om je mind leeg te maken en te voelen wat je hart je  ingeeft, waardoor je je kunt bevrijden van de last van je rugzak en weer open staat voor het nieuwe en onverwachte….

Ben Hoogenboom/ZenCenter

 

 

Voorbij de stilte

“Ik heb nooit geweten hoe weldadig stilte kan zijn. Ik heb nooit geweten hoe weldadig het was en hoe wij dat alsmaar overschreeuwen. Er viel iets weg. Het werd nog stiller. Plotseling was daar het heel diepe besef dat ik, als alle gedachten verwaaid zouden zijn, dan de diepste zin van alles zou raken. Van kinderen, van geboren worden, van dood, van wie ik ben. Plotseling daagde er iets, en wel dat die diepste zin ontzettend eenvoudig is. Ontzettend simpel. Dat we alleen al die drukte van ons af moeten gooien. Dat we in die stilte moeten leren luisteren. Luisteren naar wat voorbij woorden is. Voorbij ons permanente geschreeuw. Voorbij onze drukte. Nog even, nog even, ik voel het, het zal er zijn!”

Bovenstaand autobiografisch verhaal werd geschreven door een Russische zakenman, die net de trein had gemist en daardoor 24 uur moest wachten. Wachtend in de stilte van het bos kwam hij tot deze bijzondere gewaarwording. Interessant om te weten is dat deze atheïstische Rus, verstoken van enige religiositeit, toch in de diepte van zijn hart dit universele gevoel wist te ervaren.  (vrij bewerkt naar ‘je kunt er niet uitvallen’/Ton Lathouwers)

Was het maar zo eenvoudig

Was het maar zo eenvoudig en konden we allemaal maar even gaan zitten en dat alle levensthema’s dan gelijk duidelijk worden. Misschien is het ook wel eenvoudiger dan we denken en kunnen we door stil te zijn tot bijzondere innerlijke inzichten komen.

Soms moet je door een muur van onwil, verveling en pijn heen breken om een glimp op te vangen van een dimensie achter de stilte en het geraas van alledag. Het is zeker niet zo dat je altijd stil op je matje moet gaan zitten. Een wandeling in de natuur brengt je soms ook naar een dieper Zijn, maar het kan ook gewoon zomaar plotseling uit de lucht komen vallen.

Stilte, voorbij de stilte, zencenter, zingevingsdag,

Een glimp van de eeuwigheid

Mijn ervaring was op de snelweg tussen Alkmaar en Haarlem. Dus geen meditatiemoment in de stilte van de Zendo. Niks van dit alles. Nee, met een snelheid van 120 kwam ik van een training in Castricum en op weg naar huis kwam het zomaar uit de lucht vallen. Een ongewone helderheid en alertheid. Een gevoel of alles samenviel en ik onderdeel werd van een warme samenhang met alles en iedereen om me heen. Ik heb nog dagen erna dit wonderlijke gevoel vast kunnen houden en nu nog na jaren blijft deze herinnering me bij alsof ik een glimp van de eeuwigheid heb ervaren.

Terwijl ik dit schrijf merk ik dat deze ervaring als een futiliteit kan overkomen. Het is ook onmogelijk om de juiste woorden te vinden om deze diepere ervaring achter de stilte weer te geven. Er zijn geen woorden om dat wat ‘onbenoembaar’ is te benoemen. Deze woorden blijven verscholen in de stilte van mijn hart. Toch laat deze herinnering diepe sporen na. Het verwijst naar een oervertrouwen en me opgenomen te weten in een alomvattende liefde.

voorbij de stilte, stilte, zingeving,Is hiermee mijn leven veranderd?            Nou nee. Ik blijf worstelen met mijn dagelijkse sores. Zoals in het Boeddhisme zo mooi wordt verwoord:  ‘Vóór de verlichting hout hakken en eten koken en ná de verlichting hout hakken en eten koken’. Ogenschijnlijk is er niets veranderd, maar toch is alles anders.

Ervaring van jouw unieke moment

Misschien heb jij zelf ook eens in een uniek moment ervaren dat de wereld even stil stond en je opgenomen werd in een warm eenheidsgevoel waarin je de diepste zin van alles kon raken. Een ervaring om nooit te vergeten, die misschien ook als ‘onbenoembaar’ in je hart schuilt?

Wil je toch een poging wagen om jouw ervaring te delen? Geef een commentaar of reactie op dit artikel. Bij voorbaat hartelijk dank.

Ben Hoogenboom/ ZenCenter – Centrum voor Zingeving info@zencenter.nl